کارکرد تصویرپردازی در تبیین داستان ناقه حضرت صالح(ع) و رهیافت های تربیتی این کارکرد در بافت موقعیتی آیات قرآن

نویسندگان

  • اعظم پرچم دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان
  • فاطمه کیانی دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان
چکیده مقاله:

ثمود به عنوان قومی متمدن که توانایی مهندسی منابع طبیعی داشتند با جوامع پیشرفته امروز که دچار علم‌زدگی شده‌اند سنخیت دارند امری که نشان‌دهنده اهمیت شناخت زوایای مختلف این داستان قرآنیست.اما ابهاماتی در جزییات این داستان به ‌ویژه در مورد ناقه صالح(ع) مشاهده می‌شود که سبب ایجاد اختلاف میان مفسران شده‌است. بدین‌سبب تصویرپژوهی به عنوان یکی از شاخه‌های علم زیبایی‌شناسی، به سبب وجود مولفه‌های اندیشه، زبان،عاطفه،حقیقت،خیال(تخییل، تشبیه و...) جهت توسعه معنایی و تبیین ابهامات متن ضرورت می‌یابد.ازطرفی شناخت بافت موقعیت که شامل بافت فیزیکی،اجتماعی و ذهنی، هدایت‌کننده مخاطب تصویر، به مراد متکلّم است. با شناخت مولفه‌های تصویرگری در بافت عصر نزول قرآن، مسیر تطبیق تصاویر جهت تربیت مخاطبان عصرهای مختلف هموارمی‌شود. در این مقاله سعی می‌شود به‌چگونگی ارتباط مولفه‌های تصویری ناقه در بافت فیزیکی، اجتماعی و ذهنی ثمود جهت تبیین مبهمات آیات ناقه و چیستی رهیافت‌های تربیتی این داستان در بافت موقعیتی عصر نزول و دیگر عصرها پاسخ داده‌شود. دراین تحقیق کوشش می‌شود، ابهامات مذکور با روش تلفیق مؤلفه‌های تصویرگری در موقعیت هم‌زمان نزول و عصرهای مختلف تبیین‌گردد. بافت فیزیکی-اجتماعی قوم ثمود که زمینه‌ساز بافت ذهنی"تکبّر"در میان آنان است، با مؤلفه‌های تصویرگری نمایش داده شده‌است.خداوند، به اقتضای این صفت، پیدایش شتر از دل کوه را، جهت اتمام-حجت و برنامه تقسیم‌ آب را، جهت آزمایش ثمود، برگزید.خداوند با برشی از زندگی افرادی که با برتری‌جویی به مقابله با آیات خدا برخاسته‌اند، کفار‌مکّه را در بافت‌هم‌زمانی نزول(که هم‌چون ثمود علم و تمدن ساخت بنا در کوه نداشتند)و تمامی طغیانگران را در بافت درزمانی هشدار می‌دهد که سرانجامی سخت درپیش دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کارکرد شناسی ساختار تکرار در تصویرپردازی های قرآن (مطالعه موردی داستان حضرت موسی(ع))

خداوند متعال مفاهیم و حقایق والا و قدسی را در قالب متن قرآن کریم بر پیامبر اسلام(ص) وحی نموده است. در طی این فرایند جهت بهره‌مندی وهدایت بشریت، بخشی از این مفاهیم در قالب داستانهای پیامبران بیان شده است. تصویرپردازی ها و جنبه های هنری و زیبا شناختی گنجانده شده در این داستان ها چنان است که عقل و روان هر شنونده و خواننده ای را مجذوب خود می سازد.     بررسی قصه های قرآنی از جمله داستان حضرت موسی(ع...

متن کامل

کارکرد شناسی ساختار تکرار در تصویرپردازی های قرآن (مطالعه موردی داستان حضرت موسی(ع))

خداوند متعال مفاهیم و حقایق والا و قدسی را در قالب متن قرآن کریم بر پیامبر اسلام(ص) وحی نموده است. در طی این فرایند جهت بهره­مندی وهدایت بشریت، بخشی از این مفاهیم در قالب داستانهای پیامبران بیان شده است. تصویرپردازی ها و جنبه های هنری و زیبا شناختی گنجانده شده در این داستان ها چنان است که عقل و روان هر شنونده و خواننده ای را مجذوب خود می سازد.     بررسی قصه های قرآنی از جمله داستان حضرت موسی(ع...

متن کامل

شیوه مقایسه در قرآن و کارکرد تربیتی و تبلیغی آن

شیوه مقایسه در قرآن و کارکرد تربیتی و تبلیغی آن   چکیده روش­های تربیتی وتبلیغی متنوعی برای پیشبرد اهداف دینی و توجه افراد جامعه به مقاصد دینی، مورد بهره­برداری قرار می­گیرد.بر این اساس، روش مقایسه در عرصه تربیت و تبلیغ قرآنی کاربرد وسیعی دارد.این روش ابعاد گوناگونی داشته و از جمله فواید آن، اثبات عقاید دینی، ایجاد تفکر صحیح و منطقی، تقریب مسایل غریبه به ذهن و مجاب کردن معاندان می­باشد همچنی...

متن کامل

نقش تربیتی داستان حضرت یوسف و زلیخا در قرآن

قرآن کریم، جهان‌شمول است و داستان‌هایش با هدف تعلیمی _ تربیتی بیان شده است. در میان داستانهای قرآنی، داستان حضرت یوسف(ع) و زلیخا، ماجرای دلدادگی زنی به پسری جوان است. بسیاری از جوانان در اعصار مختلف، به این مسئله مبتلا می‌شوند، که گاهی این امر، تهدیدی برای جوامع بشری بوده است. پژوهش حاضر، با موضوع نقش تربیتی حضرت یوسف و زلیخا در قرآن، بر آنست، که با بررسی کنش و واکنش حضرت یوسف، به عنوان مربی‌ای...

متن کامل

کارکرد روائی فراراوی در داستان «حضرت آدم» ‏

هدف از این مقاله بررسی کنش گفته پردازی در روایت «حضرت آدم» از کتاب «قصه های قرآن» است. تلاش این است تا نشان دهیم نقش فراراوی در بازگویی این داستان به چه شکل است و معنا در این گفتمان ها چگونه تولید می شود. برای تحلیل این قصه، از طرفی با مدد گرفتن از روش روایت شناسی «لینت ولت» سطوح مختلف داستان را که هم وجوه انتزاعی و هم وجوه ملموس آن را دربر می گیرد، تجزیه کرده، فراراوی، راوی، کنشگران و مخاطب را...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 16  شماره 2

صفحات  81- 100

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023